Czym jest zabytek?

Definicję zabytków znajdujemy w ustawie z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, ze względu na jej złożony charakter, przedstawimy ją wskazując wszystkie cechy, jakie musi posiadać zabytek.
Zabytkiem będą:

  • nieruchomości, ich części lub zespoły (zabytek nieruchomy),
  • ruchomości, ich części lub zespoły (zabytek ruchomy),

które, łącznie są:

  • dziełem człowieka lub związane z jego działalnością,
  • świadectwem minionej epoki lub zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

Wobec wskazanej definicji zabytkami nieruchomy są, w szczególności:

  • krajobrazy kulturowe,
  • układy urbanistyczne, ruralistyczne i zespoły budowlane,
  • dzieła architektury i budownictwa,
  • dzieła budownictwa obronnego,
  • obiekty techniki, a zwłaszcza kopalnie, huty, elektrownie i inne zakłady przemysłowe
  • cmentarze,
  • parki, ogrody i inne formy zaprojektowanej zieleni,
  • miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji.

Ochronie będą podlegały również zabytki ruchome, będące w szczególności:

  • dziełami sztuk plastycznych, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej,
  • kolekcjami stanowiącymi zbiory przedmiotów zgromadzonych i uporządkowanych według koncepcji osób, które tworzyły te kolekcje,
  • numizmatami oraz pamiątkami historycznymi, a zwłaszcza militariami, sztandarami, pieczęciami, odznakami, medalami i orderami,
  • wytworami techniki, a zwłaszcza urządzeniami, środkami transportu oraz maszynami i narzędziami świadczącymi o kulturze materialnej, charakterystycznymi dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentującymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego,
  • materiałami bibliotecznymi ( o których mowa w ustawie o bibliotekach),
  • wytworami sztuki ludowej i rękodzieła oraz innymi obiektami etnograficznymi,
  • przedmiotami upamiętniającymi wydarzenia historyczne bądź działalność wybitnych osobistości lub instytucji.


Obok zabytku ruchomego i nieruchomego, ustawa wprowadza także definicję zabytku archeologicznego. Za taki zabytek uznamy zabytek nieruchomy będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem.

Zabytkiem archeologicznym będą w szczególności:

  • pozostałości terenowe pradziejowego i historycznego osadnictwa,
  • cmentarzyska,
  • kurhany,
  • relikty działalności gospodarczej, religijnej i artystycznej.

Załóż ZA DARMO własne konto

Tweetuj Udostępnij Udostępnij Udostępnij