Na początek pewien prosty, życiowy przykład. Kupujemy używany samochód terenowy (wiek jest bez znaczenia), a w umowie nie została wyłączona rękojmia. Po dwóch dniach w okazuje się, że w  samochodzie nie działa napęd na wszystkie koła, o którego sprawności zapewniał nas sprzedawca. W tej sytuacji możemy żądać obniżenia ceny samochodu (poprzez jej częściowy zwrot), a nawet odstąpić od umowy i oddać sprzedającemu samochód. Sprzedawca najprawdopodobniej będzie bardzo zdziwiony naszym postępowaniem, ale możemy tak zrobić. Dlaczego? Odpowiedź poniżej.

Rękojmia za wady jest odpowiedzialnością sprzedawcy względem kupującego za wady rzeczy sprzedanej, które ujawniły się po jej wydaniu.

Pamiętajmy, że rękojmia nie będzie występowała w sytuacji, gdy sprzedającym będzie przedsiębiorca, a kupującym konsument. W tym ostatnim przypadku będziemy mieli do czynienia z niezgodnością towaru konsumpcyjnego z umową i całkiem inną regulacją prawną.

Rękojmia jest odpowiedzialnością sprzedawcy za wady fizyczne i prawne sprzedanej rzeczy.

Z wadą fizyczną będziemy mieli do czynienia, gdy rzecz:

• ma cechy zmniejszające jej wartość lub użyteczność wynikająca np. z przeznaczenia rzeczy,
• nie ma cech, o których zapewniał sprzedawca,
• została nam wydana w stanie niekompletnym.

Wadą prawną będzie sytuacja, w której rzecz będzie stanowiła własność osoby trzeciej albo będzie obciążona prawem osoby trzeciej (np. użytkowanie, zastaw czy najem).

W przypadku wystąpienia wady, na podstawie rękojmi możemy:

• żądać  wymiany rzeczy na nową,
• żądać usunięcia wady (jeśli to możliwe),
• żądać obniżenia ceny,
• odstąpić od umowy (w tej sytuacji, sprzedający zobowiązany będzie zwrócić kupującemu zapłaconą cenę, a kupujący zwrócić sprzedającemu rzecz).

Jeżeli w umowie sprzedaży nie odniesiemy się do rękojmi, to będzie ona obowiązywała przez rok czasu (w przypadku budynków przez trzy lata) od dnia wydania rzeczy kupującemu . Aby skorzystać z uprawnień wynikających z rękojmi musimy zawiadomić sprzedawcę o wadzie, w terminie miesiąca od dnia jej wykrycia. Po upływie tych terminów, sprzedający nie będzie odpowiadał wobec kupującego z tytułu rękojmi.

Rękojmię możemy dowolnie w umowie rozszerzać, ograniczać, a nawet wyłączyć. Jako kupujący możemy korzystać z rękojmi niezależnie od gwarancji. Rękojmia jest odpowiedzialnością sprzedającego, a gwarancja jest odpowiedzialnością gwaranta, którym najczęściej będzie producent. Z rękojmi nie będziemy mogli skorzystać, jeżeli wiedzieliśmy o wadach rzeczy.

Pamiętajmy, że rękojmia również odnosi się do rzeczy używanych!